تحلیل کیفیت عرفانیِ زبان در منظومه های عطار

Authors

محسن بتلاب اکبرآبادی

abstract

عینیت گرایی پوزیتیویستی رهیافت غالب زبان علم در قرن بیستم است. همین امر مشکلاتی را در تحلیل زبان دین، که با امر قدسی و غیر تجربی سر و کار دارد، ایجاد کرده است. تحلیل گزاره های دینی با معیار تحقق پذیری، که فقط گزاره هایی را معنادار می داند که ما به ازای خارجی دارند، باعث شده تا زبان دین و عرفان نوعی زبان مهمل با گزاره های کذب تلقی شود. این زبان قواعد و بازی خاص خود را دارد که پی بردن به آن مستلزم نوعی نگاه پدیدارشناختی و ماهوی است. در این پژوهش، ضمن تعریف عرفان و تقلیل آن به تجربة عرفانی، شاخصه ها و نمودهای آن در زبان نشان داده شده است که محمل و بستر هرگونه ارتباط است. به این منظور منظومه های عطار (الهی نامه، منطق الطیر، و مصیبت نامه) بررسی شده است. این تحقیق نشان می دهد که زبان عرفانی منظومه های عطار پیش از آن که کیفیتی متناقض و تمثیلی در معنای رمزی عرفان داشته باشد، کیفیتی تعلیمی و آگاهانه دارد و در بیش تر موارد هنوز به شاخصة تجربة عرفانی نرسیده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل کیفیت عرفانیِ زبان در منظومه‌های عطار

عینیت‌گرایی پوزیتیویستی رهیافت غالب زبان علم در قرن بیستم است. همین امر مشکلاتی را در تحلیل زبان دین، که با امر قدسی و غیر‌تجربی سر و کار دارد، ایجاد کرده است. تحلیل گزاره‌های دینی با معیار تحقق‌پذیری، که فقط گزاره‌هایی را معنادار می‌داند که ما‌به‌ازای خارجی دارند، باعث شده تا زبان دین و عرفان نوعی زبان مهمل با گزاره‌های کذب تلقی شود. این زبان قواعد و بازی خاص خود را دارد که پی‌ بردن به آن مستل...

full text

منظومه عرفانی سعدی در بوستان

Sa‘di is one of the greatest Iranian literary personalities throughout the history of Persian belles- letters and poetry, that so many books and articles have been written on different aspects of his personality. But the subject matter of the present paper is something about which has been paid attention less, that is Sa‘di’s spiritual and mystical personality reflected in his works particula...

full text

نظریۀ اخلاق عرفانی عطار نیشابوری

در این نوشتار درصددیم اخلاق عرفانی عطار را در قالب یک نظریۀ اخلاقی منسجم تبیین سازیم تا براساس آن ملاک تعیین ارزش اخلاقی افعال از نظر وی مشخص شود. بررسی و تأمّل در اشعار عطار بیان‌گر آن است که سه نظریۀ متعارف اخلاق هنجاری یعنی نتیجه­گرایی، وظیفه­گرایی و فضیلت­گرایی از دل آثار او استخراج­پذیر است، امّا این سه نظریه هم با برخی مبانی خداشناختی و انسان­شناختی اخلاق عرفانی عطار و هم با یکدیگر سازگار ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
کهن نامه ادب پارسی

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2383-0603

volume 6

issue 15 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023